Jaka studnia będzie najlepszym rozwiązaniem? Czym różni studnia kopana od wierconej? Od czego zależy wybór rodzaju studni? Na te i inne pytania, odpowiadamy w kontekście wyboru rodzaju studni i doboru pompy. Jeśli stoisz przed budową własnej studni, to najwyższy czas, by zaczerpnąć trochę wiedzy.

Sama budowa studni, nie jest procesem zbyt skomplikowanym. Wybór studni uzależniony od warunków środowiskowych, a dokładnie od głębokości zalegającej warstwy wodonośnej, jej wydajności, a także typu gleby.

Najpłytsze i stosunkowo łatwe w wykonaniu są studnie kopane z obudową z kręgów. Zazwyczaj czerpią one wodę z pierwszej, płytko położonej warstwy wodonośnej. Studnie głębinowe wymagają już użycia specjalistycznego sprzętu, dlatego najlepiej jej wykonanie powierzyć specjalistom. Czerpią one wodę z głębiej położonych warstw, co zapewnia lepszą jakość.

Studnie kopane

Studnie kopane to studnie płytkie, ich głębokość zazwyczaj nie przekracza kilku metrów. Otwór studni może zostać wykopany mechanicznie lub ręcznie. Natomiast średnica studni kopanej jest znacznie większa niż w standardowych studniach głębinowych. Z tego względu pompa montowana w studni kopanej musi być dedykowana do pracy w zbiornikach otwartych, tzw. pompy z płaszczem chłodzącym, w których pompowana woda, przepływając przez pompę, chłodzi jednocześnie silnik. Wspomniany płaszcz to dodatkowa obudowa tworząca przestrzeń wewnątrz pompy, przez którą przepływa woda, odbierając jednocześnie ciepło powstające podczas pracy silnika (w studniach wierconych płaszcz chłodzący nie jest wymagany z uwagi na mniejsze średnice studni, rolę płaszcza chłodzącego przejmuje ścianka rury osłonowej odwiertu). Studnie kopane czerpią wodę z nisko położonych warstw wodonośnych. Woda z takiej studni narażona jest na zanieczyszczenia (np. piasek), dlatego konieczne jest zastosowanie pompy głębinowej, która będzie miała odpowiednią tolerancję na obecność piasku w wodzie. Z powodu zanieczyszczeń, wodę ze studni kopanej najczęściej wykorzystuje się do nawadniania ogrodu, czy napełniania zbiornika, a nie w celach spożywczych.

Studnie kopane zazwyczaj zabezpiecza się betonowymi kręgami, celem zapobiegania osypywaniu się ścian. Jeżeli głębokość zwierciadła znajduje się wyżej niż 7 metrów pod powierzchnią terenu, wodę ze studni można czerpać także za pomocą pompy samossącej. Pobór wody przez pompę powierzchniową może być znacznie utrudniony lub wręcz niemożliwy z uwagi na zdolność pomp do wytworzenia podciśnienia na przewodzie ssawnym.

Studnia abisyńska

Drugim rodzajem studni są studnie wąskorurowe, popularnie zwane studniami abisyńskimi lub studniami z filtrem wbijanym. Studnię tego typu wykonuje się za pomocą wkręcanej w głąb ziemi rury. Ze względu na średnicę otworu, instalacja pompowa musi znajdować się poza studnią, a nie w jej otworze. W tego typu studniach stosuje się najczęściej pompy powierzchniowe samossące. Mają one zdolność zasysania wody z wywierconego otworu. Jeśli poziom wody znajduje się dość płytko, można zastosować również pompę ręczną, czyli popularną abisynkę. Studnie tego typu najczęściej służą jako źródło do nawadniania działek, głównie ze względu na wydajność samych studni.

Studnie głębinowe wiercone

Trzecim rodzajem studni są studnie głębinowe — wiercone. Budowa takiej studni wymaga już specjalistycznego sprzętu. Otwór studni wiercony jest za pomocą specjalnego świdra. Studnia tego typu pozwala na czerpanie wody z głębiej zalegających warstw wodonośnych (zazwyczaj 15-20 m). Według prawa wodnego głębokość studni głębinowej może sięgać 30 metrów (bez specjalnego zezwolenia). Głęboki odwiert pozwala na wydobycie wody wysokiej jakości. W zależności od pokładów warstwy wodonośnej wodę ze studni głębinowej można wykorzystać do zaopatrzenia w wodę gospodarstwa domowego oraz innych celach użytkowych. Z uwagi na znaczne głębokości poboru wody, odwiert zabezpiecz się rurą osłonową opuszczaną w otwór po świdrze, a następnie na jej koniec opuszcza się rurę perforowaną, która sięga warstwy wodonośnej. Rura perforowana pełni jednocześnie rolę filtra wstępnego. W tego typu studniach stosuje się pompy głębinowe bez płaszcza wodnego. Pompa instalowana jest wewnątrz otworu studni. W zależności od średnicy odwiertu stosuje się pompy o średnicach od 3” do 6", tak by przestrzeń między pompą a ściankami rury osłonowej generowały odpowiednią prędkość przepływu wody wzdłuż silnika pompy, tak by zapewnić jego chłodzenie.